فاطمه زهرا (س) بندر ترکمن

مراحل  تحقیق :

1- طرح و نقشۀ ابتدایی

طرح و نقشۀ ابتدایی در تحقیق ، مانند طرح ئاولیه ساختمان برای معمار ، طرح سیمکشی ساختمان برای برق کار یا نقشۀ مسیر راه برای راننده است . محقق دراین طرح ، کلیاتی را مورد توجه قرار می دهد؛ مانند مسافری که قبل از حر کت ؛ مقصد، زمان شروع سفر ، طول مدت سفر ، وسیلۀ سفر ، هزینۀ آن و …را مشخص می کند. مطالب مورد توجه در طرح ابتدایی عبارتند از : 1) موضوع کلی (دینی ، سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و…)، ب) نوع نوشته (مقاله ، رسالۀ علمی ، کتاب ) ؛ ج)هدف نوشته ( توصیف ، اثبات مطلب، تهیه گزارش )؛ د) روش تحقیق ( مشاهده ،عمومی، کتابخانه ای)؛ ه) نوع مخاطب (سواد آموز ، دانشگاهی ، حوزوی و…) ؛ و) حجم اثر؛ ز) مهلت ارائه اثر ؛ ح) توانایی محقق ط) هزینه تحقیق .

2) انتخاب موضوع

انتخاب موضوع کلی تحقیق ، بستگی به زمکینۀ تخصصی محقق و جهان بینی او دارد . محقق برای انتخاب موضوع باید از تجارب خود و دیگران استفاده کند . او با تامل در مطالب ذهنی خود و تحقیقات انجام شده ، ضرورت طرح موضوعات مختلف رااز نظر می گذارند و با مراجعه به کتابشناسیها و فهرستها و مشورت با متخصصان امر و با توجه به نیازها و اولویتها ، موضوعی را متناسب با مطالب مطرح شده در طرح و نقشۀ ابتدایی ، انتخاب می کند.

شرایط موضوع :

موضوع انتخابی برای تحقیق باید دارای شرایط ذیل باشد :1) اساسی و گره گشا ؛ یعنی دردهای جامعه را درمان کند؛ بنابراین به جای بررسی مثلاً «ادبیات قومی گمنام » باید به مسائل اعتقادی پرداخت.هیچ پژشکی قبل از درمان بیماری خطرناک به جراحی لکۀ صورت نمی پردازد.2) درخور توانایی محقق ؛ ( موضوعات میدانی ، گاهی نیاز به سفرهای طولانی ، زندگی دراز مدت با مردم یک منطقه و تحمل خطرات و سختیها دارد.

3) متناسب با دانش و تخصص محقق 4) مورد علاقه محقق 5) دارای منابع و ماخذ 6) اطمینان نسبی به موفقیت آمیز بودن آن 7) تکراری نباشد 8) خیالپردازانه نباشد 9) تنش دینی ، سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و …ایجاد نکند.